-
1 желание
-
2 плотоядный
-ая; -ое1) ерткыч, ит белән туенучы2) перен. җенси хис белән..., хайвани теләк белән..., күзләрне майландырып... -
3 лелеять мечту
бик зур теләк белән яшәү, бик зур өмет белән яшәү; хыяллану -
4 собственный
-ая; -ое1) в разн. знач. үз2) үз, чын, туры -
5 по доброй воле
үз ихтыяры (теләге) белән, үзе теләп -
6 доброволец
мирекле, күңелле, доброволец ( үз теләге белән армиягә китүче яки үз өстенә берәр эш алучы) -
7 добровольный
-
8 инициатива
жв) үзлегеңнән актив эшләр башлап җибәрүгә булдыклылык, сәләтлелек -
9 помимо
предлог; с род. п....дан башка,...мастан, исәпләшмичә, карамастан -
10 сверхсрочник
-
11 расположенный
-ая; -ое1) прич. от расположить2) теләктәш булган, күңеле белән теләктәш; күңеленә ошаган, күңеле яткан -
12 любой
-ая; -ое1) теләгән, теләсә нинди, теләсә кайсы, һәртөрле2) в знач. сущ. любой млюбая ж, любое с — һәркем, теләсә кем, теләсә кайсы
-
13 знать
I1. несов.кого-что, о ком-чёмбелеү2. несов.коготаныу, белеүзнать с детства кого-л. — кемделер бала саҡтан уҡ белеү
3. несов. чтотатыу, баштан үткәреү, кисереү4. несов.во 2 л. наст. вр. в знач. вводн. сл. знаешь (знаете)беләһеңме (беләһегеҙме)дать знать — белгертеү, хәбәр итеү
знай наших прост. — күрҙегеҙме беҙҙе, бына беҙ кем
знать все ходы и выходы — эштең әмәлен, яйын яҡшы белеү
знать дорогу — юлын (әмәлен, яйын) белеү
знать своё место — үҙ урыныңды белеү, үҙеңде тыйнаҡ тотоу
кто его знает — кем белә, шайтан белһен
не знать, куда деваться — ҡайҙа ҡасырға урын тапмау, керергә тишек тапмау
не знать, куда глаза деть — күҙҙе йәшереү (оялыуҙан, уңайһыҙланыуҙан)
не знать, куда себя деть — үҙеңә урын тапмау
как знать — кем белә, әллә әле (икеләнеү белдергәндә)
IIжаҡһөйәктәр, юғары ҡатлам -
14 попасть
сов.1) в кого-что, чем (поразить цель) тидерү; ( просунуть) кертү2) куда, на что эләгү, килеп чыгу, килеп эләгү, барып чыгу3) во что, на что, подо что эләгү, тару, калу; төшү4) во что, на что керү, эләгү5) безл.; разг ( кому-чему) эләгү6) прош. вр.; 3 л. (попало: где попало, куда попало) теләсә кайда; ( как попало) теләсә ничек, ничек туры килсә шулай; ( чем попало) ни туры килсә шуның белән•- попасть впросак
- попасть в точку
- попасть под руку -
15 язык
м; в разн. знач.копчёный язык кул. — ысланган тел
родной язык — туган тел, ана теле
захватить языка воен. — тел эләктерү
- язык без костейдать волю языку — телгә салыну, теле тегермән тарту
- держать язык за зубами
- злые языки
- язык хорошо подвешен
- трепать языком
- болтать языком
- придержать язык
- развязать язык
- тянуть за язык
- проглотить язык
- язык проглотишь
- язык чешется
- язык не повернётся сказать
- найти общий язык
- говорить на разных языках -
16 и
I союз1) соед. һәм; белән; вә2) против. ( однако) һәм, ләкин, әмма; шулай давсадники скрылись, и никто этого не заметил — атлылар күздән югалдылар, ләкин моны беркем дә күрмәде
3) присоед. да, та4) перечисл. һәм, вә; да, таи я, и он, и все мы ехали вместе — мин дә, ул да, һәм без барыбыз да бергә бардык
5) усил. да, та; хәттаII частица усил.и работал же он так, что забывал обо всём — эшли дә иде инде ул, хәтта бөтен дөньясын оныта иде
1) да, тарусский солдат и храбр, и вынослив — рус солдаты кыю да, чыдам да
2) нәкъ... даIII межд.и сам не рад — үзе дә риза түгел; үзенә дә ошамый
һи, и, әй,... ләи, полно! — әй, җитәр лә!
-
17 чувственность
ж1) сизеп (тоеп) белү, сизем белән белү2) ( склонность к чувственным влечениям) шәһвәт, җенси теләк -
18 чувственный
-ая; -ое1) сизү (тою) белән..., сизем белән..., сизеп (тоеп) беленә торган2) җенси; җенси теләкле, шәһвәтле -
19 болеть
I несов.1) ( чем) авыру, чирләү, сырхаулау2) перен. за кого-что, о ком-чём борчылу, кайгыру3) перен. за кого-что борчылу, уңыш теләү, авыруII несов.авырту, сызлау -
20 охота
I ж(на кого-что, за кем) ау, аулау, сунар, аучылык, сунарчылыкII ж1) к чему и с неопр. (желание, стремление) теләк, дәрт, һәвәс, һәвәслекохота пуще неволи — ≈≈ җаны теләгән елан ите ашаган
2) в знач. сказ.; с неопр. ( кому) (хочется) килү, теләү
См. также в других словарях:
теләк — 1. Берәр нәрсәне теләү. Кем. б. эшенә, язмышына, киләчәгенә билгеле бер мөнәсәбәт 2. Кем дә булса теләгән, максат итеп куйган нәрсә. Ният, уй, фикер 3. Ихтыяр үз теләгең белән фронтка китү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
теләктәш — (ТЕЛӘКТӘШЛЕК) – и. с. Башка берәү белән бер үк теләктә торган, бер үк нәрсәне теләгән якын кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
белү — 1. Чынбарлыктагы берәр факт, билге, күренешне хәтердә тоту; хәбәрдар булу. Өйрәнелә торган нәрсәне: сабакны, фән өлкәсен һ. б. үзләштергән булу 2. Шәхес яки берәр нәрсә тур. белешмә алу; белем хасил итү. Аңлап алу, төшенү. Өйрәнү бала егыла егыла … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
теләү — I. 1. Нәр. б. кирәксенү, шуңа омтылышлы булу; шул нәрсә булсын иде дип уйлау. теләк сүзләре әйтү 2. ТЕЛӘСӘ – Ң – М – Сорау алмашлыклары алдыннан һәр, очраган бер мәгънәсендә сирәк түгеллек яки кадерсезлек төсмере белән килә теләсәң нәрсә әйтү –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тел — I. 1. Умырткалыларда авыз куышлыгында тәм тату һәм азык чәйнәргә ярдәм итү өчен, кешеләрдә сөйләү өчен дә хезмәт итә торган орган 2. күч. Җәмгыятьтә кешеләргә үзара аңлашу, аралашу өчен хезмәт итә, фикерләү нәтиҗәләрен беркетеп бара торган һәм… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
телү — 1. Тигез яссылык ясап кисү, яру. Бер сызык буйлап кисү. Нәр. б. буй буй кисеп, кискәләп берәр нәрсәгә әверелдерү 2. Кискәләү, турау 3. күч. Бик каты кыйнау (камчы, чыбык һ. б. белән) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ирекле — 1. Беркемгә дә буйсынмаган, үз ихтыяры белән яши торган. Ни теләсә шуны эшләргә мөмкинлеге яки хокукы булган; бәйсез 2. (Берәр эшкә) үз теләге белән тотынучы яки алынучы. и. Сугыш вакытында гаскәргә үз теләге белән язылган кеше. рәв. ИРЕКЛЕДӘН –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яну — 1. Кислород яки башка окисьлаштыргыч матдә белән кызу темпта кушылу, окисьлашу реакциясе 2. Ут тәэсирендә юкка чыгу, һәлак булу. Мич, учак һ. б. ш. ны ягу тур. 3. Яктылык тарату, чәчү лампа яну. Яктыртып тору (кояш, йолдызлар тур.) 4. Авыру яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яхшылык — Яхшы кешегә хас сыйфатлар. Яхшы булу 2. Файда, уңайлылык, изгелек. Уңыш, шатлык, бәхет һ. б. ш. ЯХШЫЛЫК БЕЛӘН – 1) Яхшы чакта, ирекле рәвештә, үз теләгең белән 2) Яхшылап нигә яхшылап әйткәнне тыңламыйсың? 3) Яхшы ягы белән мин аны я. искә алам.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ихлас — и. 1. Күңел чынлыгы, сафлыгы, турылык, эчкерсезлек аның ихласына ышанып 2. с. Саф, эчкерсез, чын күңелдән эшләнә торган рәв. Чын күңелдән 3. Теләк, омтылыш, дәрт укуга ихласы юк с. Теләге, омтылышы булган, һәвәс. рәв. Тырышлык куеп, зур теләк… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күңелле — (КҮҢЕЛЛЕЛЕК) – I. 1. Шат рухлы, шат табигатьле. Шат, көр 2. Яхшы кәеф барлыкка китерә торган, шатлыклы. рәв. Шатлык белән, кәефләнеп 3. Яхшы тәэсир итә торган. Яхшы, кызыклы 4. саф к. , киң к. 5. Шатлык, тулы канәгатьлек, рәхәтлек хисләре кичерү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге